تاریخچه شگفت انگیز بازیهای پارالمپیک و داستان «بهترین مرد»
تک فان-مسابقات پارالمپیک امسال در پاریس از همیشه بیشتر مشارکتکننده دارد. بازیهای پارالمپیک روز هشتم آگوست بعد از اتمام بازیهای المپیک با بیش از 4400 ورزشکار از کشورهای سراسر جهان آغاز شد. اما آیا تاریخ این بازیها و چگونگی آغاز شدنشان را میدانید؟ با تک فان همراه باشید تا تاریخچهای خلاصه از این بازیهای جهانی را با شما به اشتراک بگذاریم.
به گزارش تک فان، بازیهای پارالمپیک در مقایسه با المپیک جدیدتر هستند. اما این بازیها از بدو شروعشان تا امروز تغییرات زیادی کردهاند. کمیته بینالمللی پارالمپیک (IPC) هر 4سال ورزشکارانی با درجات وسیعتری از ناتوانی، تعداد بیشتری از ورزشکاران از هر کشور و همینطور بازیهای بیشتری را به این مسابقات افزوده است.
نخستین بازیهای پارالمپیک در سال 1948 برگزار شدند اما فعالیت ورزشی ورزشکارانی با ناتوانیهای جسمی 60سال قبل از آن انجام میشد. ورزشکاران ناشنوا کلوپ ورزشیشان را از سال 1888 در برلین تأسیس کرده بودند.
نخستین بازی پارالمپیک در رم، ایتالیا
اما ایده برگزاری مسابقات برای ورزشکاران ناتوان تا جنگ جهانی دوم گسترش پیدا نکرد. این بازیها درواقع تبدیل به روشی برای کمک به کهنهسربازان و غیرنظامیانی شد که در جنگ دچار جراحت شده بودند. لودویگ گاتمن، پزشکی که مسئول اداره یک مرکز جراحات مربوط به ستون فقرات در بریتانیا بود، پرچمدار این جنبش شد.
او باور داشت که مشارکت در ورزش میتواند شکلی از بازتوانی جسمی و ذهنی باشد. گاتمن که میدانست افراد ناتوان جسمی اغلب به فراموشی سپرده میشوند، ورزش را شیوهای برای «آمیخته شدن مجدد افراد معلول در جامعه» میدید.
او در مصاحبهای با کمیته پارالمپیک گفته است: «من دریافتم که ورزش افراد معلول اثرات بیشماری روی دیدگاه جامعه دارد. وقتی دیدم ورزش بسیار زیاد مورد استقبال معلولان قرار گرفت، منطقی بود که جنبشی ورزشی را آغاز کنم.»
در سال 1948، درست همان روزی که جشن افتتاحیه بازیهای المپیک در لندن شروع شد، گاتمن نخستین مسابقه برای معلولان ورزشکار را با نام بازیهای بینالمللی ویلچر آغاز کرد. در این مسابقات 16 زن و مرد ویلچرسواری که قبلا در جنگ خدمت کرده بودند در مسابقات تیراندازی شرکت کردند.
این بازی به رویدادی سالانه تبدیل شد و هر سال دامنه آن گستردهتر شد و ورزشکاران بیشتری در آن مشارکت میکردند. مسابقه پرتاب نیزه خیلی زود به این بازیها اضافه شد. نام مسابقات نیز به بازیهای استوک مندویل که نام بیمارستان محل کار گاتمن بود، تغییر یافت و در سال 1952 هلند تیمی به این مسابقات فرستاد تا نخستین بازیهای بینالمللی معلولان آغاز شود.
در سال 1960، بازیهای استوک مندویل به صورت رسمی به بازیهای پارالمپیک تبدیل شد. در آن سال همزمان با اختتامه بازیهای المپیک تابستانی، بیش از 400 ورزشکار دچار معلولیت از 23کشور در استادیوم المپیک در رم جمع شدند. آنها در مسابقات تیراندازی با کمان، بسکتبال، شنا، شمشیربازی، پرتاب نیزه، پرتاب وزنه، پرتاب چماق، شنا، تنیس روی میز، پنجگانه و حتی اسنوکر شرکت کردند.
از همان زمان تا امروز، مسابقات پارالمپیک بلافاصله بعد از المپیک در همان شهری که میزبان المپیک است، برگزار میشود. نام «پارالمپیک» ماهیت موازی بازیها را منعکس میکند: این اسم برگفته از پیشوند یونانی «Para»، به معنی «در کنار» است. بازیهای المپیک و پارالمپیک همگام با هم برگزار میشوند.
رشد محبوبیت بازیهای پارالمپیک
رشد بازیهای پارالمپیک به سرعت اتفاق افتاد. در بازیهای 1976 تورنتو، بیش از 1500 ورزشکار از 40کشور در 13 ورزش مختلف مشارکت کردند. همان سال نخستین بازیهای زمستانی پارالمپیک نیز در سوئد برگزار شد. تا سال 1988 که پارالمپیک در سئول برگزار شد، پارالمپیک نیز دیگر از همان تسهیلات المپیک استفاده میکرد. در 1996، بازیهای آتلانتا به عنوان «دومین-بزرگترین رویداد ورزشی جهان» نامگذاری و از تلویزیون پخش شد.
هر چه مواجهه با این رویداد بیشتر شد، تعداد بیشتری در آن مشارکت کردند. بازیهای گاتمن برای کهنهسربازانی با مشکلات ستون فقرات برگزار میشد. در نهایت بازیها به روی افراد غیرنظامی نیز گشوده شد اما همچنان به مشارکتکنندگان با جراحات ستون فقرات محدود میشد. تا سال 1976، ورزشکارانی با ناتوانیهایی فراتر از ستون فقرات ـ مثلا قطع عضو و افرادی با مشکلات بینایی ـ نیز به این مسابقات دعوت شدند.
این امر باعث شد درباره چگونگی عادلانه برگزار شدن بازیها سوالهایی مطرح شود که شخصی که ناتوانی کمتری دارد همیشه برنده نشود. سازماندهندگان پارالمپیک شروع به دستهبندی مسابقهدهندگان بر اساس میزان و نوع ناتوانیشان کردند. این طبقهبندی به سه دسته اصلی شامل ناتوانی جسمی، بینایی و ذهنی تقسیم میشد و تعیین میکردند که آیا ورزشکاران صلاحیت رقابت در این مسابقات را دارند و چطور باید برای این رویداد با هم در یک گروه قرار بگیرند.
این بازیها برای بسیاری از افراد با ناتوانیهای جسمی نعمت بوده و زندگی بسیاری را به شکل مثبت تغییر داده است.
به شما پیشنهاد میکنیم که فیلم بهترین مرد ((The Best of Men 2012 اثر سال 2012 که تاریخچه شروع پارالمپیک را با داستانی جذاب و هیجانانگیز نمایش میدهد، تماشا کنید.