تغییر نظر مجلس درباره تعطیلات/ چرا تعطیلی شنبه اولویت دارد؟
در پی بررسی‌های اخیر در مجلس شورای اسلامی، تصمیم به تعطیلی روز پنجشنبه به‌عنوان روز رسمی جدید اتخاذ شد، در حالی که پیش‌تر پیشنهاد تعطیلی روز شنبه مطرح شده بود که با مخالفت شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام مواجه شد.
در سال‌های اخیر، موضوع افزایش تعطیلات آخر هفته به‌عنوان یک روز رسمی در تقویم ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. دولت سیزدهم در تاریخ 7 آذر 1402 لایحه‌ای را به‌منظور «افزایش تعداد تعطیلات روزهای هفته و کاهش ساعت اداری» به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد. پس از تصویب کلیات این لایحه، تصمیم‌گیری درباره روز تعطیل جدید به کمیسیون اجتماعی ارجاع داده شد.
پس از بررسی‌های لازم، نمایندگان مجلس تصمیم به تعطیلی روز شنبه گرفتند، این تصمیم با واکنش‌های مختلفی مواجه شد و مخالفان آن، از جمله برخی از اعضای شورای نگهبان، فشارهایی را بر مجلس وارد کردند. یکی از دلایل اصلی مخالفت‌ها، نگرانی‌های شرعی مربوط به تعطیلی روز شنبه بود، در حالی که اکثر کشورهای مسلمان، اعم از شیعه و سنی، این روز را تعطیل کرده‌اند.
پس از بازگشت مصوبه مجلس و تغییرات در ترکیب مجلس، کمیسیون اجتماعی مسئول بررسی مجدد این مصوبه شد، در نهایت، تصمیم بر این شد که روز پنجشنبه به‌عنوان روز تعطیل رسمی معرفی شود، این در حالی است که مصوبه تازه کمیسیون اجتماعی مجلس باید مجدداً در صحن علنی مجلس مطرح شود و تمام نمایندگان مجلس بر تعطیلی روز پنجشنبه نظر بدهند.
نکته جالبی که در مصوبه تعطیلی روز پنجشنبه کمیسیون اجتماعی مجلس وجود دارد این است که تعطیلی روز پنجشنبه همه بخش‌ها، اعم از دولتی و خصوصی را شامل می‌شود، به‌جز گمرک، سازمان امور مالیاتی و بیمارستان‌ها.
داداشی، سخنگوی کمیسیون اجتماعی، روز گذشته مطرح کرد: ما بحث صادرات و واردات را در گمرک داریم؛ لذا گمرک نمی‌تواند تعطیل باشد؛ زیرا اگر بحث تجارت تعطیل شود، خسارت زیادی به اقتصاد کشور وارد می‌شود، بنابراین، پنجشنبه برای گمرک، سازمان امور مالیاتی، مراکز درمانی و دستگاه‌های ضروری تعطیل نیست.
داداشی همچنین اضافه کرد: در مورد دستگاه‌هایی که از این مصوبه مستثنی شدند، تعیین ضرورت آن‌ها به سازمان برنامه و بودجه، سازمان اداری و امور استخدامی و معاونت‌های ریاست‌جمهوری واگذار شده است.
همچنین رئیس اتاق تهران در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی که شب گذشته برگزار شد، از تصویب تعطیلی روز پنجشنبه در مجلس گلایه کرد و گفت: وقتی دولت از تعطیلی پنجشنبه صحبت می‌کند، این امر بر وضعیت کسب‌وکارها تأثیر می‌گذارد و برای تولیدکنندگان بخش خصوصی هزینه‌زا خواهد بود.
وی افزود: همه کشورهای دنیا غیر از جیبوتی که جمعه تعطیل است، شنبه و یکشنبه تعطیل هستند، حتی افغانستان و عراق هم جمعه و شنبه تعطیل هستند و اتاق بازرگانی نیز تعطیلی شنبه را پیشنهاد کرد؛ اما در نهایت در مجمع تشخیص مصلحت صراحتاً اعلام کردند که تعطیلی شنبه ممکن نیست، ما هم گفتیم؛ “پس پنجشنبه را تعطیل نکنید.”، اما مجمع هم نپذیرفت و شورای نگهبان نیز دو دلیل برای رد تعطیلی شنبه آورد؛ یکی تعارض با سیاست‌های ابلاغی و دیگری تعارض با شرع مقدس.
پیش‌تر نیز گزارشی با عنوان «پنجشنبه یا شنبه؛ کدام‌یک آخر هفته تعطیل می‌شود؟» منتشر شده بود که به‌صورت جزئی چرایی تعطیلی روز شنبه را با پنجشنبه مقایسه کرده بود.
در این گزارش به‌صورت تیتروار به چرایی اهمیت تعطیلی روز شنبه و دلایل آن نسبت به تعطیلی روز پنجشنبه می‌پردازیم.
دلایل اهمیت تعطیلی روز شنبه
1. هم‌راستایی با تقویم جهانی
بسیاری از کشورهای اسلامی و غربی روز شنبه را به‌عنوان یک روز تعطیل رسمی می‌شناسند که می‌تواند موجب تسهیل تعاملات تجاری و اقتصادی با این کشورها شود.
2. تسهیل برنامه‌ریزی‌های اجتماعی
این تغییر می‌تواند فرصت بیشتری برای خانواده‌ها فراهم کند تا برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و تفریحی بهتری داشته باشند.
مقایسه با تعطیلی روز پنجشنبه
1. تداخل با فعالیت‌های اقتصادی
تعطیلی روز پنجشنبه ممکن است موجب تداخل با فعالیت‌های اقتصادی شود، در حالی که تعطیلی روز شنبه می‌تواند به کاهش این تداخلات کمک کند.
2. تأثیر بر بازارهای مالی
بازارهای مالی معمولاً در روزهای کاری فعال هستند و تغییر تعطیلی به شنبه می‌تواند امکان فعالیت بیشتر برای سرمایه‌گذاران به‌خصوص در حوزه بین‌الملل فراهم کند.
