چرا رادارها نمیتوانند موشکهای هایپرسونیک را تشخیص دهند؟
موشکهای هایپرسونیک آنقدر سریع هستند که تقریبا غیرممکن است بتوان با بهرهگیری از تکنولوژی روز دنیا آنها را سرنگون کرد.
به گزارش روزیاتو، اینطور به نظر میرسد که یک ویژگی عجیب و غریب فیزیکی، این موشکهای هایپرسونیک را از دید رادارها پنهان کرده تا نتوانند حتی قبل از برخورد موشک، آن را شناسایی کنند.
در بطن این مشکل، پدیدهای وجود دارد که به دوران رقابت فضایی در دهه ۱۹۶۰ برمیگردد. زمانی که فضاپیماهایی مثل کپسول آپولو یا شاتل فضایی به زمین باز میگشتند، برای چند دقیقه حساس و سرنوشتساز، ارتباط رادیویی با این فضاپیماها قطع و غیرممکن میشد. به این خاطر که فضاپیما با چنان سرعت بالایی در حال عبور از اتمسفر و حرکت به سمت زمین بود که گرمای خیلی شدیدی ایجاد میکرد.
برای درک این سرعت بالا، از کپسول اوریون ناسا مثال میزنیم که در دسامبر سال ۲۰۲۲ به کره زمین بازگشت و با سرعت ۳۲ ماخ، یعنی ۴۰.۲۰۰ کیلومتر بر ساعت وارد جو زمین شد
در چنین سرعتهای بالایی، اصطکاک بین فضاپیما و جو باعث از هم پاشیدن مولکولهای هوا شده و همین موضوع، فضاپیما را در غلافی از پلاسما قرار میدهد. طبق گفته مرکز پلاسما و همجوشی MIT، “پلاسما، حالت چهارم ماده است که نوعی همراهی جامد، مایع و گاز است. دقیقا مثل زمانی که مایعی میجوشد و با افزودن انرژی تبدیل به گاز میشود، گرم کردن یک گاز هم باعث ایجاد پلاسما شده که شبیه سوپی از ذرات با بار مثبت (یونها) و بار منفی (الکترونها) است.
طبق توضیح بخش تشخیص هایپرسونیک نیروی دریایی آمریکا: «این سوپ الکترونی، میتواند باعث مسدود شدن رادار شود. غلاف پلاسما در اطراف فضاپیما، امواج رادیویی را جذب میکند و در نتیجه این فضاپیما برای سیستمهای رادار نامرئی خواهد شد.»
دیوید رایت، فیزیکدان و محقق مدعو آزمایشگاه امنیت هستهای و سیاستگذاری MIT معتقد است که بحث تشخیص رادارهای هایپرسونیک ممکن است فراتر از اینها باشد. مثلا این نگرانی وجود دارد که موشکهای هایپرسونیک بتوانند در یک نقطه کور رادار حرکت کنند. رادارهای مستقر روی زمین که برای تشخیص موشکهایی که از فضا وارد میشوند طراحی شده، به دلیل انحنای زمین، در اسکن اتمسفر بالایی که سلاحهای هایپرسونیک در آن پرواز میکنند، با محدودیتهایی مواجه هستند. این امر، تشخیص دوربرد گلایدری که از ارتفاع ۴۰ کیلومتری در فضای بالایی اتمسفر به پرواز در میآید را سخت و پیچیده میکند.