گزارش ویجیاتو از پیشرویداد «سرمایهگذاری» دهمین دوره جشنواره بازیهای رایانهای فجر
بنیاد ملی بازیهای رایانهای امروز در تاریخ ۴ آذر ۱۴۰۳ رویدادی با محوریت بخش سرمایهگذاری دهمین دوره جشنواره بازیهای رایانهای فجر برگزار کرد که سرمایهگذاران و بازیسازان مطرح داخلی در آن حضور داشتند.
رویداد امروز که به عنوان پیشرویداد «سرمایهگذاری» در ساختمان صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و توسط بنیاد ملی بازیهای رایانهای برگزار شد، میزبان مدیران بزرگترین صندوقهای سرمایهگذاری، بازیسازان، ناشران و اصحاب رسانه بود. طی این رویداد، افراد مطرح به ارائه و صحبت درباره این بخش و همچنین پتانسیلهای بالای سرمایهگذاری در اکوسیستم بازیهای ایرانی پرداختند.
اولین سخنران این مراسم، مدیر عامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای «محمد امین حاجی هاشمی» بود که توضیحاتی در مورد بخش «سکوی پرش غزال» و اهمیت آن در اکوسیستم ویدیوگیم ایران و همچنین، ایجاد فضای مناسب برای ارتباط بازیسازها و ناشرها با سرمایهگذارها ارائه داد. استقبال خوب از این رویداد در جشنواره سال گذشته، باعث شد تا بنیاد برای دوره امسال، تمرکز بیشتری روی این بخش داشته باشد و آن را به عنوان یک رویداد کسب و کاری سه روزه تعریف کند.
حاجی هاشمی در ادامه از اهمیت ارتباطات مالی در این اکوسیستم گفت. او عنوان کرد فروش بازیهای پیسی و کنسول در یک دهه قبل به خاطر مشکلاتی از قبیل کرک کردن با مشکلات متعدد روبرو شد و نهایت شکست خورد. اما حالا بازیهای موبایل هستند که رونق زیادی گرفتهاند و برخلاف گذشته، کاربرها به خرج کردن در آنها تمایل دارند. طبق گفته هاشمی، این پتانسیل بالا چیزی است که باید به آن توجه شود. او در ادامه به حضور جدی بازیسازهای ایرانی در جشنوارههای بینالمللی و موفقیتشان اشاره کرد که نشان میدهد خلاقیت در این گروهها وجود دارد، اما حمایت مالی از آنها باید جدی گرفته شود تا خروجی مناسبی ارائه دهند.
پس از هاشمی، نوبت به ارائه و سخنرانی «ندا جعفری» رئیس هیئت مدیره شرکت نارین گیمز رسید. خانم جعفری در همان اوایل صحبتهای خود به حضور قابل توجه بازیسازها در رویداد امروز و احساس جای خالی ناشران و سرمایهگذاران اشاره کرد که ثابت میکند حضور چه قشری در این اکوسیستم باید جدیتر گرفته شود. جعفری در ادامه سرمایهگذاران حاضر را مخاطب سوال خود قرار داد که آیا روی گوشی خود بازی دارند یا خیر. او سپس به این موضوع پرداخت که کودکان امروزی بیشتر از آن که تلویزیون ببینند، مشغول بازی کردن هستند و نباید از چنین مسئلهای به راحتی گذشت. جعفری در ادامه به اهمیت بازیهای ویدیویی در مسائل جدی چون سلامت و آموزش پرداخت و یک مثال هم معرفی کرد؛ بازی «فیلابت» در حوزه سلامت که روی آموزش نکات مربوط به بیماری دیابت به کودکان تمرکز دارد. او در ادامه گفت که امیدوار است سرمایهگذارها حضور جدیتری در اکوسیستم ویدیوگیم ایران داشته باشند.
جعفری طی ارائه خود به ذکر آماری از صنعت ویدیوگیم در سراسر جهان، درآمد بازیهای ویدیویی در سالهای گذشته و همچنین اهمیت روزافزون هوش مصنوعی در ساخت بازیها پرداخت. او عنوان کرد هوش مصنوعی فایده زیادی در این روند دارد و میتواند به بازیسازهای ایرانی در افزایش کیفیت محصولات خود کمک کند. خود شرکت نارین گیمز با سابقه بیش از یک دهه فعالیت در حوزه سرگرمی و بازیهای ویدیویی، زیرساختهای مبتنی بر داده و هوش مصنوعی ایجاد میکند و آن را در اختیار تمام بازیسازها قرار میدهد.
«علیرضا فراهانی» سرپرست معاونت تنظیمگری و کسب و کار بنیاد، سومین سخنرانی رویداد امروز را به عهده داشت که عنوان آن «صنعت گیم و سرمایهگذاری خطرپذیر» بود. او از اهمیت بازار خاورمیانه در صنعت بازیهای ویدیویی سخن گفت و علاوه بر آمارهای جهانی، آماری از وضعیت گیمرهای ایرانی ارائه داد. طبق گفتههای فراهانی و همچنین آمار مرکز پژوهش بنیاد، امروزه ۳۴ میلیون گیمر در کشور داریم که روزانه به طور میانگین ۹۵ دقیقه مشغول بازی کردن هستند. این قشر در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۹ هزار میلیارد تومان برای بازیهای مختلف خرج کردهاند که البته شامل خرید بازیهای خارجی و کنسولی هم میشود. این رقم از آنجا که معادل دلاری به حساب میآید، قطعا در سالهای اخیر با افزایش قابل توجه روبرو بوده است.
فراهانی در ادامه سخنرانی به تشریح بازیگران اکوسیستم در ایران، لازمههای توسعه و همچنین اهمیت ایجاد شتابدهنده اکوسیستم پرداخت. او در نهایت یک پیشنهاد عملیاتی داشت؛ تاسیس یک صندوق سرمایهگذاری برای بازیسازهای ایرانی و تخصیص ۲۰۰ میلیارد تومان به آن.
پس از آن نوبت به «علی نادعلیزاده» مدیر اجرایی استودیوی تاد رسید. استودیوی با بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت در زمینه ساخت اپلیکیشنهای iOS و ساخت و انتشار بازی، آثار موفقی چون «فروتکرفت» و «پرسیتی» را روانه بازار کرده است. این شرکت در زمینه انتشار بازیها روی استورهای خارجی هم فعالیت دارد و در کل ۲۴ بازی با آمار ۴۰ میلیون دانلود دارد.
نادعلیزاده در ادامه گفت امروزه نیمی از درآمد بازیهای ویدیویی برای عناوین موبایل و نیمی دیگر برای بازیهای کنسول و پیسی است. نادعلیزاده از این آمار نتیجهگیری کرد که چه فرصت و پتانسیل بالایی در اکوسیستم و بازار ویدیوگیم ایران از دست میرود. او در ادامه به شرح نحوه درآمدزایی در بازیهای موبایل، ارتباط مستقیم این مورد با سک بازی، چگونگی بزرگ شدن ابعاد بازی و شرایط مناسب یک بازی برای سرمایهگذاری پرداخت. او در نهایت یکی از آثار استودیوی تاد یعنی بازی Nitro GT را مثال زد که چگونه با پشتیبانی مناسب و اعمال روشهای درست، موفق شد مخاطبهای خود را افزایش دهد. این بازی طی ۲.۵ سال درآمد خود را ۵۰ برابر، تعداد کاربر روزانه فعال را ۲۰ برابر و کاربرهای ارگانیک را ۱۶ برابر کرد.
«سید مهدی سادات حیات شاهی» مدیر عامل صندوق پژوهش و فناوری غیر دولتی صنایع خلاق نفر بعدی بود که مقابل مخاطبان قرار گرفت تا ارائه بعدی را انجام دهد. او طی صحبت کوتاه خود از مشکلات اینترنت و زیرساخت به عنوان یکی از موانع بزرگ بازیسازان سخن گفت. سپس به لزوم وجود یک واسطه بین سرمایهگذار و بازیساز اشاره کرد که معمولا این مسئولیت را ناشر به عهده میگیرد. او در نهایت از اهمیت بالای بازیهای ویدیویی نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه یک ابزار سیاسی و منبع اقتصادی صحبت کرد. ادامه صحبتهای حیات شاهی را یکی از همکاران او ادامه داد که به ارائه آمارهای مختلف از صنعت بازیهای ویدیویی و همچنین، شرکتهای بستر در زمینه رشد و پرورش بازیساز، شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای خلاق فعال در بازیهای دیجیتال سپری شد.
طبق این گفتهها، صندوق صنایع از زمان شروع فعالیت جدی در سال ۱۴۰۰ در مجموع ۱۸ میلیارد تومان در صنایع مختلف سرمایهگذاری کرده است. بین این سرمایهگذاریها ۹ قرارداد برای بازیهای ویدیویی بوده که مجموع ارزش آنها ۷ میلیارد تومان است. این صندوق همچنین سابقه عقد ۵ قرارداد سهامی و اعطای تسهیلات به ارزش ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان را دارد.
سخنرانی بعدی را مدیر اکوسیستم صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری آقای دکتر «مصطفی بغدادی» انجام داد که شامل توضیحات درباره این صندوق و اهداف آن بود. صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری در ابتدا برای حمایت از شرکتها و موسسههای دانشبنیان تاسیس شد، اما پس از آگاهی از این موضوع که بسیاری از شرکتهای بازیسازی مستعد دانشبنیان نیستند، تلاش شد وسعت کمکرسانی بیشتر شود و این قشر را هم در بر گیرد. این صندوق طی همکاری مشترک با بنیاد به شکلگیری جریان سرمایه در این اکوسیستم کمک میکند و همچنین در شناسایی طرحهای دارای پتانسیل برای کمکرسانی دخیل است. آقای بغدادی اعتقاد دارد تامین مالی تنها هدف سرمایهگذاری نیست، بلکه به شبکهسازی و ایجاد بین بخشهای مختلف هم کمک میکند و علاوه بر آن، روی ایجاد داراییهای مکمل غیر نقدی هم تاثیر دارد.
پس از صحبتهای آقای بغدادی، تعدادی از چهرههای شاخص در اکوسیستم بازیسازی ایران همچون «محمد زهتابی» مدیر عامل استودیوی پاییزان، «محمد مهدی بهفرراد» مدیر عامل استودیوی مدریک و «سروش شهبازی» مدیر عامل استودیوی بلوط گیمز روی صحنه حاضر شدند تا علاوه بر معرفی استودیوهای خود و ارائه آمار، دغدغههای خود در زمینه سرمایهگذاری روی این حوزه را بیان کنند. تمام این افراد روی ارقام کم سرمایهگذاری متفقالقول بودند و عقیده داشتند ارقامی چون یک میلیارد تومان، رقم بسیار ناچیزی برای سرمایهگذاری روی استودیوهای بزرگ است. زهتابی و بهفرراد ارقام ۲۰ و ۱۰ میلیون دلار را ارقام مناسبی میدانند که منجر به خروجی عالی در سطح بینالمللی برای تیمهای مستعد در کشور میشود. بهفرراد همچنین از وضعیت فعلی اکوسیستم بازیهای ویدیویی گله و ادعا کرد این صنعت سال به سال با افول روبروست.