برنزهای چند هزارساله را ببینید

مجسمه کوچک ۴۰۰۰ ساله‌ای که یک زن زیبا را به تصویر می‌کشد، یک ظرف نوشیدنی به شکل بچه فیل متعلق به بازه زمانی قرن ۱۸ تا ۱۱ پیش از میلاد و مجسمه قرن دوازدهمی مادری که به نوزادی شیر می‌دهد، علاوه بر باستانی بودن آنها، چه وجه مشترکی دارند؟

این عجایب جهان همگی از برنز در نقاط مختلف آسیا ساخته شده‌اند. به لطف «موزه ملی آمستردام» (Rijksmuseum) بیش از ۷۰ اثر به عنوان بخشی از نمایشگاه «برنز آسیایی: ۴۰۰۰ سال زیبایی» گردآوری شده‌اند. این نمایشگاه گسترده شامل آثاری از هند، چین، اندونزی، ژاپن، تایلند، ویتنام، پاکستان، نپال، و کره است که بسیاری از آنها برای ‌نخستین‌بار در خارج از کشورشان به نمایش گذاشته می‌شوند. البته در این نمایشگاه آثاری از مجموعه «موزه ملی آمستردام» نیز به نمایش گذاشته شده است.

در موسسه‌های غربی، برنزهای باستانی اغلب به عنوان اشیاء قوم‌نگاری به نمایش گذاشته می‌شود اما در نمایشگاه «موزه ملی آمستردام»‌ آنها را در دستۀ تاریخ هنر قرار داده‌اند. در این آثار به نمایش گذاشته‌شده موضوع و زیبایی‌شناسی متفاوت است، روش‌ها و استفاده از مواد تکامل می‌یابد، اما تمایل به زیبایی، هماهنگی و تعالی فراتر از قلمرو فانی،‌ در تمام آنها یکسان است.

در این نمایشگاه، برنز مانند بوم نقاشی است و روش‌های ریخته‌گری مختلف که توسط فرهنگ‌ها و سازندگان مختلف در دوره‌های مختلف به کار گرفته شده است،‌ حکم قلم‌مو و رنگ را دارند.

این نمایشگاه در قالب چندین بخش موضوعی سازماندهی شده است تا داستان برنز آسیایی را به شیوه‌ای جامع‌تر از تقسیم‌بندی زمانی یا منطقه‌ای به نمایش بگذارد.

«زن ایستاده»

روش تولید برنز از آلیاژ مس و قلع در آسیا کشف شد و این مسئله با بخش «مواد و آغاز» نمایشگاه مرتبط است. جذاب‌ترین اثری که در این بخش از نمایشگاه به تصویر کشیده شده است، مجسمه «زن ایستاده» است که به محوطه باستان‌شناسی «موهن‌جو دارو» واقع در پاکستان تعلق دارد و از «موزه ملی پاکستان» به این نمایشگاه امانت داده شده است. این مجسمه که فقط ۱۲ سانتی‌متر ارتفاع دارد به حوالی ۲۵۰۰ تا ۱۵۰۰ پیش از میلاد تعلق دارد و قدیمی‌ترین شیء این نمایشگاه محسوب می‌شود. این مجسمه زمانی ساخته شد که صنعت تولید برنز هنوز در مراحل ابتدایی قرار داشت و اطلاعات بسیار کمی درباره آن وجود دارد.

بخش دو قسمتی «بهشت ​​و زمین»، قسمت قابل توجهی از این نمایشگاه را تشکیل می‌دهد، زیرا بسیاری از اشیاء برنزی با نیت مذهبی یا معنوی ساخته شده‌اند. به گفته یکی از متولیان این نمایشگاه، برنز به طور گسترده در سراسر آسیا به‌ویژه در آیین هندو و بودیسم مورد استفاده قرار می‌گرفت، زیرا این آثار برنزی که تصاویر خدایان و شخصیت‌های مقدس را نشان می‌دهند باید به اندازه کافی قوی باشند تا بتوانند در اجرای آیین‌های عبادی مقاوم باشند.

آثاری که در این بخش به نمایش گذاشته شده‌اند، مهارت قابل توجهی را که صنعتگران قرن‌ها پیش داشتند، به نمایش می‌گذارند.

نمایشگاه «برنز آسیایی: ۴۰۰۰ سال زیبایی» تا دوازدهم ژانویه در «موزه ملی آمستردام»‌ ادامه دارد.