قدیمی‌ترین «مارمولک» جهان با قدمت 205 میلیون سال در یک معدن کشف شد
پس از بحث‌های زیادی که بر سر ماهیت واقعی این اسکلت کوچک مطرح شده بود، اکنون نویسندگان مطالعه اصلی که آن را قدیمی‌ترین مارمولک جهان معرفی کرده بودند، به انتقاداتی که در مورد کشف آن‌ها شده بود پرداخته و مجددا تأکید کرده‌اند که «خزنده کوچک بریستول در واقع قدیمی‌ترین مارمولک نوع امروزی جهان است».
این خبر از قول دکتر دیوید وایت‌ساید، نویسنده اول مطالعه اصلی است که در مجله «پیشرفت‌های علم» در سال ۲۰۲۲ منتشر شد و مقاله بعدی که اکنون در مجله علمی رویال سوسایِتی اوپن سایِنس منتشر شده است. هر دو مقاله درباره یک خزنده کوچک هستند که از یک معدن در قسمتی از زمین پیدا شده که نماینده آخرین دوره تریاس انگلستان است.
این مارمولک Cryptovaranoides microlanius نام گرفته و با حدود ۲۰۵ میلیون سال سن (حداقل)، نه تنها قدیمی‌ترین مارمولک شناخته‌شده، بلکه یک کشف فسیلی است که ظهور این حیوانات را ۳۰ میلیون سال به عقب برده است. انتظار می‌رفت چنین خبری جنجال‌برانگیز شود، اما محققان سال ۲۰۲۲ مطمئن بودند این نمونه را به قدر کافی بررسی کرده‌اند که از ادعاهایشان پشتیبانی کند.
پروفسور مایکل بِنتون، از نویسندگان این مقاله، گفته: «بنابراین ما شگفت‌زده، حتی شوکه شدیم از اینکه سال ۲۰۲۳ تیم دیگری از دانشگاهیان پیشنهاد کردند کریپتووارانوئیدس یک مارمولک یا حتی یکی از خویشاوندان مارمولک نیست، بلکه در واقع یک آرکوسورومورف است که ارتباط نزدیکی با تمساح‌ها و دایناسورها دارد».
نگرانی‌ها در مورد صحت این کشف از سوی جوامع دانشگاهی دیگری هم مطرح شد و بنابراین تیم تصمیم گرفت کار اصلی خود را دوباره بررسی کند.
تیم بریستول به نمونه اولیه و اسکن‌هایی که فسیل پنهان در زیر سنگ را نشان می‌داد رجوع کردند، از جمله اسکن‌های اشعه ایکس و سی‌تی‌اسکن. نتایج نشان داد بیشتر نگرانی‌های مطرح‌شده اشتباه بودند و تمام جزئیات جمجمه، فک‌ها، دندان‌ها و استخوان‌های اندام کریپتووارانویدز مربوط به یک مارمولک است، نه یک آرکوسورومورف. آن‌ها تمام مطالب اضافه در آخرین مطالعه‌شان را گنجانده‌اند تا هر کسی بتواند در آن‌ها دقیق شود و جزئیات را به خوبی ببیند.
وایت‌ساید گفته: «نتیجه همه اینها باید با تجزیه و تحلیل فیلوژنتیک آزمایش میشد. اینجا جاییست که ما صدها ویژگی آماتومیکی را در کریپتووارانویدز و سایر مارمولک‌های مدرن و فسیلی و همچنین آرکوسورومورف‌های مختلف کدگذاری می‌کنیم. ما هر چند وقت یکبار تجزیه و تحلیل را انجام دادیم و همان نتیجه اصلی بدست آمد، این که خزنده کوچک بریستول در واقع قدیمی‌ترین مارمولک امروزی جهان است.»
