مغز خاطرات جالب: به یاد آوری عجیب و غریب

مطالعات نشان می دهد که مغز انسان تجربیات و اطلاعات حسی را بر اساس پیچیدگی صحنه جدا می کند. اگر یک صحنه قابل پیش‌بینی باشد و تعجب‌آور نباشد، ممکن است مغز آن را نادیده بگیرد. به عنوان مثال، اگر یک شخص به شیر آتش‌نشانی در یک محیط طبیعی دورافتاده برخورد کند، ممکن است تصویر این صحنه برایش کمیاب تر باشد.

در یک مدل محاسباتی توسعه یافته توسط دانشمندان دانشگاه ییل، این امر بررسی شده است. مطالعات نشان می دهد که اگر بازسازی یک تصویر برای مدل محاسباتی پیچیده تر باشد، احتمال به یادسپاری این تصویر برای افراد بیشتر است. این مدل محاسباتی شامل فشرده‌سازی و بازسازی سیگنال‌های بصری در دو مرحله است.

استفاده از یک مدل هوش مصنوعی برای آشکار کردن فرایند درک صحنه‌ها توسط افراد، می تواند به توسعه سیستم‌های کارآمد حافظه برای هوش مصنوعی کمک کند. این پژوهش در مجله Nature Human Behavior منتشر شده است و نتایج جدیدی را برای درک عملکرد مغز انسان در ایجاد و حفظ خاطرات ارائه می دهد.

مغز انسان از میان سیل تجربیات، مواردی را برای ایجاد خاطرات جدا می‌کند. چرا در این سیل اطلاعات حسی، برخی از تجربیات به یاد می‌مانند، اما بیشتر آن‌ها توسط مغز دور ریخته می‌شوند؟

به گزارش ایسنا، یک مدل محاسباتی و مطالعه رفتاری که توسط دانشمندان «دانشگاه ییل» (Yale University) توسعه یافته است، سرنخ جدیدی را برای این پرسش قدیمی ارائه می‌دهد. «ایلکر ییلدیریم» (Ilker Yildirim) دانشیار روانشناسی دانشگاه ییل و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ذهن چیز‌هایی را که نمی‌تواند به خوبی توضیح دهد، در اولویت می‌گذارد. اگر یک صحنه قابل پیش‌بینی باشد و تعجب‌آور نباشد، ممکن است نادیده گرفته شود.

به عنوان مثال، ممکن است یک شخص برای مدت کوتاهی با دیدن شیر آتش‌نشانی در یک محیط طبیعی دورافتاده گیج شود و تفسیر تصویر را دشوار و در نتیجه به‌یادماندنی‌تر کند. ییلدیریم ادامه داد: پژوهش ما این پرسش را بررسی کرد که کدام اطلاعات بصری به واسطه جفت شدن یک مدل محاسباتی از پیچیدگی صحنه با یک مطالعه رفتاری به‌یادماندنی می‌شوند. ییلدریم و «جان لافرتی» (John Lafferty) استاد آمار و علوم داده دانشگاه ییل، یک مدل محاسباتی ایجاد کردند که به دو مرحله در شکل‌گیری حافظه می‌پردازد. این مراحل، فشرده‌سازی سیگنال‌های بصری و بازسازی آن‌ها هستند.

براساس این مدل، آن‌ها یک مجموعه از آزمایش‌ها را طراحی کردند. در آن آزمایش‌ها، دنباله‌ای از تصاویر طبیعی به سرعت به شرکت‌کنندگان نشان داده شدند. سپس، از شرکت‌کنندگان پرسیده شد آیا تصاویر خاصی را از آن دنباله تصاویر به خاطر می‌آورند یا خیر. پژوهشگران دریافتند که هرچه بازسازی یک تصویر برای مدل محاسباتی سخت‌تر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که شرکت‌کنندگان تصویر را به خاطر بسپارند.

لافرتی گفت: ما از یک مدل هوش مصنوعی برای آشکار کردن روند درک صحنه‌ها توسط شرکت‌کنندگان استفاده کردیم. این درک در آینده می‌تواند به توسعه بیشتر سیستم‌های کارآمد حافظه برای هوش مصنوعی کمک کند. این پژوهش در مجله «Nature Human Behavior» به چاپ رسید.