راز یک تاج باستانی: سرزمین جمجمه و تاج طلایی 2500 ساله
جمجمه‌ای با تاج گل به یک قطعه منحصر به فرد تبدیل شده است که در گورستان شهر باستانی لاتو کشف شده است. این جمجمه پس از ۲۵۰۰ سال متلاشی شده اما تاج گل هنوز به آن چسبیده است. در دهان جمجمه یک سکه نقره هم یافت شده که طبق افسانه‌های یونانی به خارون، پیرمرد منحوسی که برای عبور از دنیای زیرین دینار طلا می‌گرفت، ارسال میشد. شهر لاتو شهری باستانی در کرت بود که ویرانه‌های آن تقریباً در ۳ کیلومتری روستای کریتسا قرار دارد. دولت‌شهر دوریان در مکانی قابل‌دفاع بنا شده بود و ویرانه‌ها احتمالاً به دوره دوریان مربوط می‌شوند. این موزه مجموعه‌ای از یافته‌های باستان‌شناسی از دوران پیش از مینوآن تا دوره روم را نگهداری می‌کند. البته موزه در حال حاضر تعطیل است، اما نمایشگاه‌های آن به موزه‌های دیگر در کرت منتقل شده‌اند.
گوشت این جمجمه پس از ۲۵۰۰ سال متلاشی شده، اما تاج گل هنوز به جمجمه چسبیده است. داخل دهان، یک سکه نقره یافت شد. (طبق افسانه‌های یونانی، وقتی مردگان وارد دنیای زیرین می‌شدند، ابتدا می‌بایست با قایقی از سیاه آب یا باتلاق آخرون عبور می‌کردند که قایقران آن، پیرمرد منحوسی به نام خارون بود که برای عبور هر نفر، یک دینار طلا (اوبولوس) می‌گرفت. به همین دلیل، یونانیان هنگام دفن مردگان خود یک اوبولوس در دهان مرده می‌گذاشتند تا به خارون بپردازد).
به گزارش فرادید، این جمجمه در گورستان شهر باستانی لاتو (Lato) پیدا شد و یکی از جالبترین اقلام نمایشگاه‌های موزه آگیوس نیکولاس در کرت است.
لاتو شهری باستانی در کرت بود که ویرانه‌های آن تقریباً در ۳ کیلومتری روستای کریتسا، میان قدیمی‌ترین و زیباترین روستا‌های کرت است که به صورت آمفی‌تئاتر روی تپه‌ای صخره‌ای به نام کاستلوس ساخته شده است. این تپه در ارتفاع ۳۷۵ متری توسط باغ‌های زیتون احاطه شده است.
دولت‌شهر دوریان در موقعیتی قابل‌دفاع مشرف به خلیج میرابِلو بین دو قله ساخته شد که هر دو به قلعه‌شهر تبدیل شدند. اگرچه این شهر احتمالاً پیش از ورود دوریان‌ها به وجود آمده، اما ویرانه‌ها عمدتاً به دوره دوریان (قرن پنجم و چهارم قبل از میلاد) مربوط می‌شوند. شهر ۲۰۰ سال قبل از میلاد ویران شد، اما از بندر آن واقع در نزدیکی آجیوس نیکولائوس در زمان حکومت رومیان استفاده میشد.
این امر منجر به یک سردرگمی شد که استفانوس بیزانسی به نقل از زنیون، مورخ کرت آن را تکرار کرد و گفت کامارا و لاتو یکی هستند، اما محققان مدرن این دو را متمایز می‌دانند.
به احتمال زیاد نام این شهر برگرفته از نام الهه لِتو است (لاتو شکل معمول دوریک آن است). لاتو در دوران باستان سکه‌هایی نیز ضرب می‌کرد که شبیه الهه ایلی‌ثیا بود که ظاهراً در لاتو آن را می‌پرستیدند.
موزه باستان‌شناسی آجیوس نیکولائوس سال ۱۹۶۹ افتتاح شد و یکی از مهم‌ترین موزه‌های کرت به حساب می‌آمد. این موزه مجموعه‌ای غنی از گنجینه‌های باستان‌شناسی از دوران پیش از مینوآن (۳۰۰۰ قبل از میلاد) تا دوره روم (قرن ۲ پس از میلاد) را دارد.
این موزه مجموعه‌ای از یافته‌های باستان‌شناسی مهم از کل منطقه کرت شرقی، از مالیا تا زاکرس دوردست را در خود جای داده و ویترین‌های آن شامل بیش از ۱۵۰۰ دیگ و همچنین قدیمی‌ترین یافته‌های طلا و برنز در کرت می‌شوند.
از جمله آثار این موزه می‌توان به یافته‌های گورستان ساحلی Agia Fotia (بزرگترین گورستان مینوآنی حفاری شده)، تندیسه سفالی الهه میرتوس، سنجاق طلایی، قطب‌نمای سنگی و جام مشروب‌خوری سنگی به شکل پوسته تریتون اشاره کرد.
متاسفانه موزه در حال حاضر تعطیل است. تمام نمایشگاه‌ها به موزه‌های دیگر در کرت منتقل شده‌اند.
