سازه مرموز در اروپا
«میزسنگ منگا» (Menga) که در «اتوکرا» واقع در اسپانیا قرار دارد ممکن است در ابتدا نسبتاً ساده به نظر برسد اما این سازه در واقع بزرگترین میزسنگ (خرسنگ) اروپا است. هزاران میزسنگ یا مقبرههای سنگی باستانی در سراسر قاره اروپا و فراتر از آن یعنی از آفریقا گرفته تا آسیا وجود دارند. با این حال وزن باورنکردنی سنگهایی که این میزسنگ خاص را شکل دادهاند، از دیرباز معما بوده است.
«میزسنگ منگا» همچون سایر سازههای مشابه آن در یک تپه ساخته شده است. ورودی محوطه این مقبره سنگی که امروزه به یک دروازه فلزی مجهز شده است، در نزدیکی گذرگاه سنگی باستانی قرار دارد که به یک اتاقک خاکسپاری منتهی میشود.
«میزسنگ منگا» در مجموع ۲۷ متر طول، ۶ متر عرض و ۳ متر ارتفاع دارد. این سازه از ۳۲ تخته سنگ غولپیکر تشکیل شده است که در مجموع ۲۰۰ تن وزن دارند.
قدمت «میزسنگ منگا» به فاصله ۳۸۰۰ تا ۳۶۰۰ پیش از میلاد در «عصر مس» بازمیگردد. امروزه اطلاعات کمی از سازندگان آن بهدست آمده است اما بدون شک آنان مهندسانی ماهر بودند.
بنابر گزارش «آرتنت»، یونسکو در سال ۲۰۱۶ مجموعه «میزسنگهای اتوکرا» را که «میزسنگ منگا» نیز جزو آن محسوب میشود در فهرست میراث جهانی قرار داد.
باستانشناسان برای نخستینبار در قرن نوزدهم میلادی «میزسنگ منگا» را مورد بررسی قرار دادند. آنها پس از باز کردن اتاقک این سازه، صدها اسکلت پیدا کردند. رازهای متعددی در اطراف این محوطه هنوز در حال آشکار شدن است. تا همین اواخر، متخصصان نمیتوانستند درک کنند که مردم ماقبل تاریخ در طراحی بناهای تاریخی از نجوم کمک میگرفتند.
در سال ۲۰۱۳، محققان اسپانیایی نخستین مقاله علمی بینالمللی درباره «میزسنگ منگا» را منتشر کردند. در این مقاله، مشخص شد که قابلیت تابش نور طلوع خورشید در اعماق اتاقکهای این سازه، تصادفی نبود، بلکه کاملاً عمدی بود.
با این حال، کارشناسان درباره چگونگی حمل چنین سنگهایی توسط مردم ماقبل تاریخ متحیر هستند. در ماه دسامبر اخیر، خوزه آنتونیو لوزانو رودریگز که سرپرستی مطالعه ۲۰۱۳ را بر عهده داشت، گزارش دیگری را با همکاری گروه بزرگتری از دانشگاهیان اسپانیایی منتشر کرد. آنها با هم «میزسنگ منگا» را بررسی کردند و دریافتند که از سنگهای رسوبی این سازه از صخرهای در حدود نیم کیلومتری آن استخراج شده است. حمل و نقل چنین مواد شکنندهای نیاز به دانش قابلتوجهی داشته است. علاوهبر این، محققان همچنین متوجه شدند که سنگهای بیرونی این سازه به شکلی به هم پیوسته چیده شدهاند تا آب را به بیرون هدایت کنند و از فرسایش جلوگیری کنند.