فاجعه‌ای که با معدل ۱۰.۹۸ دانش‌آموزان آشکار شد
نتایج نمرات امتحانات نهایی به عنوان یکی از شاخص‌ها برای بررسی عملکرد و کیفیت آموزش و پرورش کشور شناخته می‌شود و اُفت نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی به همراه عملکرد ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در نتایج “آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز” نشان می‌دهد که وضعیت کیفیت در آموزش و پرورش کشورمان اصلاً مطلوب نیست.
اگر چه مسئولان همچون رضا مراد صحرایی وزیر سابق آموزش و پرورش از افزایش نیم نمره‌ای میانگین معدل دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۳ به عنوان یک دستاورد سخن گفت، اما همچنان وضعیت نمرات دانش‌آموزان قابل قبول نیست.
میانگین معدل در پایه دوازدهم بدین شرح است:
رشته علوم تجربی: ۱۲
رشته ریاضی فیزیک: ۱۱.۸۲
رشته علوم انسانی: ۹.۱۳
میانگین کشوری نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ بدین شرح بود:
رشته تجربی: ۱۱.۲۳
رشته ریاضی: ۱۰.۷۹
رشته انسانی: ۸.۷۵
با وجود افزایش نمرات دانش‌آموزان در خرداد ۱۴۰۳ که می‌تواند ناشی از طراحی بهتر و استانداردتر سؤالات امتحانات نهایی یا عملکرد بهتر دانش‌آموزان باشد، اما متأسفانه همچنان میانگین نمرات دانش‌آموزان کشور پایین است و این افت معدل حداقل در ۶ سال اخیر مشاهده می‌شود.
البته یکی از دلایل افت معدل دانش آموزان در امتحانات نهایی می‌تواند طراحی سوالات دشوار و خارج از استاندارد باشد که با سطح آموزش‌های ارائه شده توسط مدارس به دانش آموزان هماهنگ نیست.
برای اثبات این موضوع وضعیت میانگین معدل دانش‌آموزان پایه دوازدهم در سال ۱۴۰۳ و ۱۳۹۸ را مشاهده می‌کنید:
علوم تجربی، سال ۱۳۹۸: ۱۳.۷۷ و در سال ۱۴۰۳: ۱۲
ریاضی فیزیک، سال ۱۳۹۸: ۱۳.۲۸ و در سال ۱۴۰۳: ۱۱.۸۲
علوم انسانی، سال ۱۳۹۸: ۱۰.۷۶ و در سال ۱۴۰۳: ۹.۱۳
مقایسه نمرات دانش‌آموزان در خرداد ۱۴۰۳ با سال گذشته
رشته علوم تجربی
پایه دوازدهم: ۱۲. پایه یازدهم: ۱۱.۵۲. پایه دهم: ۱۲.۶۴
رشته ریاضی فیزیک
پایه دوازدهم: ۱۱.۸۲. پایه یازدهم: ۱۱.۲۶. پایه دهم: ۱۲.۶۹
رشته علوم انسانی
پایه دوازدهم: ۹.۱۳. پایه یازدهم: ۹.۰۷. پایه دهم: ۹.۴۴
نمرات بالاتر مدارس دولتی نسبت به غیردولتی
میانگین نمرات دانش‌آموزان در مدارس دولتی البته با احتساب مدارس خاص همچون سمپاد، نمونه دولتی و شاهد از مدارس غیردولتی بالاتر است.
در رشته ریاضی فیزیک نمرات در مدارس دولتی ۰.۳۴ بالاتر از مدارس غیردولتی است.
در رشته علوم تجربی نمرات مدارس دولتی ۱.۱۲ نمره بالاتر از مدارس غیردولتی است.
در رشته علوم انسانی نمرات مدارس دولتی ۰.۵۴ نمره بالاتر از مدارس غیردولتی است.
جاماندن عملکرد مدارس دولتی عادی در تحلیل‌ها!
با این حال در تحلیل‌های وزارت آموزش و پرورش، عملکرد مدارس دولتی عادی با مدارس غیردولتی مشخص نشده است و بالاتر بودن نمرات در مقایسه با مدارس غیردولتی به دلیل عملکرد بالای مدارس سمپاد است.
متأسفانه ارائه تحلیل‌های این چنینی مانع از ارائه وضعیت شفاف از عملکرد مدارس دولتی عادی می‌شود در نتیجه هر نوع برنامه‌ریزی برای ارتقای عملکرد دانش‌آموزان این مدارس و بهبود کیفیت به حاشیه می‌رود.
مجموع نمرات دانش‌آموزان مدارس دولتی در مقایسه با مدارس غیردولتی
سیستان و بلوچستان باز هم ضعیف‌ترین
بررسی وضعیت نمرات دانش‌آموزان در استان‌های مختلف کشور نشان می‌دهد باز هم بالاترین نمرات و تغییرات همانند سال‌های گذشته به استان‌های یزد، سمنان، مازندان و تهران اختصاص دارد.
کمترین نمرات هم همچنان مربوط به استان سیستان و بلوچستان است.
