اگر دست‌هایتان را زیاد می‌شویید بهتر است عوارض شستن دست‌ها را هم بدانید

خیلی از افراد می‌کنند شستن مکرر و مداوم دست‌ها با آب و صابون، آنها را از ابتلا به بیماری‌های عفونی که یکی از راه‌های انتقال آن از طریق تماس دست‌ها با سطوح آلوده است، ایمن نگه می‌دارد. اما پزشکان می‌گویند زیاده‌روی در شستشوی دست‌ها می‌تواند سلامتی ما را تهدید کند و اتفاقا مشکلات بیشتری ایجاد کند.

شستن صحیح دست‌ها بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، قبل از غذا خوردن، بعد از سرفه یا عطسه کردن، موقعی که از بیرون به خانه برمی‌گردیم، وقتی تازه به محل کار می‌رسیم، بعد از دست زدن به میله اتوبوس و دستگیره درهای مراکز عمومی و دستگیره تاکسی و دگمه زنگ و آسانسور از انتقال بسیاری از ویروس‌ها و باکتری‌ها به بدن‌مان جلوگیری می‌کند. اما شستن بیش از حد دست‌ها (به‌ویژه با صابون‌های قوی) می‌تواند باکتری‌های مفیدِ روی سطح پوست را از بین ببرد و باعث خشکی پوست، ترک‌های پوستی و آسیب دیدن لایه محافظ طبیعی پوست شود که خود این مورد، خطر ابتلا به عفونت‌ها را افزایش می‌دهد.

دکتر بابک پورقلیچ، پزشک عمومی در این رابطه می‌گوید: اسکناس و خیلی چیزهای دیگر مثل دستگیره در، دگمه آسانسور و … بسیار آلوده هستند اما لازم نیست به محض دست زدن به پول یا هر چیز آلوده‌ای فوری دست‌های خود را بشوییم.

این پزشک می‌گوید: اگر دست‌های ما سالم باشند، یعنی اگزما نداشته باشند یا زخمی روی سطح پوست خود نداشته باشیم، مشکلی وجود ندارد. چون راه ورود میکروب به بدن، علاوه بر از طریق مخاط‌ها (دهان، بینی و چشم‌ها) از طریق پوست هم هست.

دکتر پورقلیچ ادامه می‌دهد: اگر دست‌مان آلوده باشد و آن را به مخاط‌های خود (سوراخ‌های بینی، چشم‌ها و دهان) نزنیم، احتیاجی نیست مرتب و مکرر دست‌های خود را با الکل ضد عفونی کنیم یا با آب و صابون بشوییم. چون در این صورت دچار خشکی پوست می‌شویم و خشکی پوست، خودش محافظت پوست را کاهش می‌دهد و راه را برای ابتلا به بیماری‌ها باز می‌کند.

او با اشاره به این که پوست سالم مانع ورود میکروب‌ها به بدن می‌شود، اضافه می‌کند: اما اگر پوست سالمی نداشته باشیم، عوامل میکروبی می‌توانند از طریق اگزما و زخم‌هایی که در سطح پوست ایجاد می‌شوند، وارد بدن ما شوند و ما را مبتلا به بیماری‌های تنفسی و ویروسی کنند.

این پزشک با بیان این که شستن مداوم دست‌ها خودش عامل ابتلا به برخی بیماری‌های پوستی مثل اگزما است، می‌گوید: پس نیازی نیست که مدام دست‌های خود را با الکل ضدعفونی کنیم یا با آب و صابون بشوییم. فقط باید مراقب باشیم که دست‌های آلوده را به چشم‌ها، داخل بینی، لب‌ها و داخل دهان نزنیم.

پزشکان تاکید دارند که شستن دست‌ها باید زمانی انجام شود که واقعا نیاز باشد. چون بعضی از صابون‌ها حاوی مواد شیمیایی یا عطرهایی هستند که می‌توانند حساسیت پوستی ایجاد کنند. بنابراین علاوه بر این که نباید در شستن دست‌ها زیاده‌روی کنیم، حتما باید از صابون‌های ملایم و مرطوب‌کننده هم استفاده کنیم و بعد از هر بار شستشو به دست‌های خود کرم مرطوب‌کننده بمالیم.

شستن بیش از حد دست‌ها به معنی ایمنی و سلامتی بیشتر نیست. پس باید تمرین کنیم که این کار را فقط در مواقع ضروری و با مواد شوینده‌ی سالم انجام دهیم.