لحظههای شاد و خاطرهانگیز عید فطر
شب اوّل ماه شوال از شبهای شریف و معظم در اسلام است که به عبادت و احیای آن شب اهمیت زیادی داده شده است. این شب کمتر از شب قدر ارزش دارد و برای آن اعمال و ذکرهای مخصوصی وارد شده است. از جمله این اعمال میتوان به غسل در وقت غروب آفتاب، احیای شب با نماز و دعا و استغفار و سؤال از خداوند، خواندن دعاهای خاص و انجام نمازهای خاص اشاره کرد. همچنین، زیارت امام حسین (ع) و ذکرهای خاصی که در شب جمعه جمعآوری شدهاند نیز از اعمال مهم این شب هستند. اهمیت انجام این اعمال و ذکرها در این شب برای مسلمانان بسیار زیاد است و انجام آنها میتواند ثواب و برکت زیادی به همراه داشته باشد. از آنجایی که در این شب به خصوص طلوع فجر دعاهای ویژه انجام میشود، اهمیت احیای این شب برای مسلمانان بسیار بیشتر میشود.
شب اوّل ماه شوال از جمله لیالی شریفه است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیث بسیار وارد شده و در روایت است که آن شب کمتر از شب قدر نیست و از برای آن چند عمل است.
به گزارش جی پلاس، این اعمال عبارتند از:
اوّل: غسل در وقتی که غروب کرد آفتاب
دوّم: احیای آن شب به نماز و دعا و استغفار و سؤال از حقّ تعالی و بیتوته در مسجد
سوّم: آنکه بخواند در عقب نماز مغرب و عشاء و نماز صبح و عقب نماز عید اَللّهُ اَکْبَرُ اَللّهُ اَکْبَرُ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَاللّهُ اَکْبَرُ اَللّهُ اَکْبَرُ وَلِلّهِ خدا بزرگتر است… نیست معبودی جز خدا و خدا بزرگتر است… الْحَمْدُ اَلْحَمْدُ لِلّهِ عَلی ما هَدینا وَلَهُ الشُّکْرُ علی ما اَوْلینا و ستایش خاص خداست ستایش از آن خداست بر آنچه ما را راهنمایی فرمود و برای اوست سپاس بر آنچه به ما بخشود.
چهارم: آنکه، چون نماز مغرب و نافله آن را خواند دستها را به سوی آسمان بلند کند و بگوید:
یا ذَاالْمَنِّ وَالطَّوْلِ یا ذَاالْجُودِ یا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ وَ ناصِرَهُ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍای صاحب نعمت و فضلای صاحب جود و بخششای برگزیننده محمد و یاور او درود فرست بر محمد
وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْلی کُلَّ ذَنْبٍ اَحْصَیْتَهُ وَ هُوَ عِنْدَکَ فی کِتابٍ مُبینٍ و آل محمد و بیامرز از من هر گناهی را که شماره کردهای و در کتابی روشن در پیش تو ثبت است
پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید اَتُوبُ اِلَی اللّهِ پس هر حاجت که دارد از حقّ تعالی بخواهد که ان شاء الله برآورده خواهد شد
و در روایت شیخ است که بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگوید:
یا ذَاالْحَوْلِ یا ذَاالطَّوْلِ یا مُصْطَفِیا مُحَمَّدا و َناصِرَهُای صاحب نیرو وای صاحب فضلای برگزیننده محمد و یاورش
صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لی کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتُهُ وَ نَسیتُهُ اَنَا درود فرست بر محمد و آل محمد و بیامرز از من هر گناهی را که از من سر زده و خود فراموش کرده ام
وَ هُوَ عِنْدَکَ فی کِتابٍ مُبینٍ، ولی نزد تو در دفتری روشن ثبت است پس بگوید صد مرتبه اَتُوبُ اِلَی اله.
پنجم: زیارت کند امام حسین علیه السلام را که فضیلت بسیار دارد.
ششم: ده مرتبه بگوید ذکر یا دآئِمَ الْفَضْلِ را که در اعمال شب جمعه آمده است.
هفتم: به جا آورد ده رکعت نمازی که در شب آخر ماه رمضان گذشت.
هشتم: به جا آورد دو رکعت نماز در رکعت اوّل بعد از حمد هزار مرتبه توحید و در دوّم یک مرتبه بخواند و بعد از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید: اَتُوبُ اِلَی اللّهِ پس بگوید: یا ذَالْمَنِّ وَالْجُودِ توبه کنم به سوی خداای صاحب منّت و جود
یا ذَاالْمَنِّ وَ الطَّوْلِ یا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ صَلِّ عَلیای صاحب نعمت و بخششای برگزیننده محمد صلی الله علیه و آله درود فرست بر مُحَمَّدٍ وَ الِهِ وَافْعَلْ بی کَذا وَ کَذا و به جای آن حاجات خود را بطلبد. محمد و آلش و انجام ده درباره من چنین و چنان.
روایت است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام این دو رکعت را به این کیفیت به جا میآورد پس سر از سجده بر میداشت و میفرمود به حقّ آن خداوندی که جانم به دست قدرت اوست هر که این نماز را به جای آورد هر حاجت از خدا بطلبد البتّه عطا کند و اگر به عدد ریگهای بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزد و در روایت دیگر به جای هزار مرتبه توحید صد مرتبه وارد شده لکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن باید به جا آورد و شیخ و سیّد بعد از این نماز این دعا را نقل کرده اند:
یا اَللّهُ یا اَللّهُ یا اَللّهُ یا رَحْمنُ یا اَللّهُ یا رَحیمُ یا اَللّهُ یا مَلِکُ یا اَللّهُ یا قُدُّوسُ یاای خداای خداای خداای بخشایندهای خداای مهربانای خداای پادشاهای خداای منزه از هر عیبای
اَللّهُ یا سَلامُ یا اَللّهُ یا مُؤْمِنُ یا اَللّهُ یا مُهَیْمِنُ یا اَللّهُ یا عَزیزُ یا اَللّهُ یا خداای سلامت بخشای خداای ایمنی بخشای خداای مراقبای خداای نیرومندای خداای
جَبّارُ یا اَللّهُ یا مُتَکَبِّرُ یا اَللّهُ یا خالِقُ یا اَللّهُ یا بارِئُ یا اَللّهُ یا مُصَوِّرُ یا مقتدرای خداای عظیم الشأنای خداای آفرینندهای خداای موجدای خداای صورت بخشای
اَللّهُ یا عالِمُ یا اَللّهُ یا عَظیمُ یا اَللّهُ یا عَلیمُ یا اَللّهُ یا کَریمُ یا اَللّهُ یا حَلیمُ خداای داناای خداای بزرگای خداای آگاهای خداای بزرگوارای خداای بردبار
یا اَللّهُ یا حَکیمُ یا اَللّهُ یا سَمیعُ یا اَللّهُ یا بَصیرُ یا اَللّهُ یا قَریبُ یا اَللّهُ یاای خداای فرزانهای خداای شنواای خداای بیناای خداای نزدیکای خداای
مُجیبُ یا اَللّهُ یا جَوادُ یا اَللّهُ یا ماجِدُ یا اَللّهُ یا مَلِیُّ یا اَللّهُ یا وَفِیُّ یا اجابت کنندهای خداای بخشندهای خداای با شوکتای خداای توانگر مقتدرای خداای وفادارای
اَللّهُ یا مَوْلی یا اَللّهُ یا قاضی یا اَللّهُ یا سَریعُ یا اَللّهُ یا شَدیدُ یا اَللّهُ یا خداای سرورای خداای داورای خداای سریعای خداای سخت گیرای خداای
رَؤُفُ یا اَللّهُ یا رَقیبُ یا اَللّهُ یا مَجیدُ یا اَللّهُ یا حَفیظُ یا اَللّهُ یا مُحیطُ مهربانای خداای نگهبانای خداای شوکتمندای خداای نگهبانای خداای احاطه کننده
یا اَللّهُ یا سَیِّدَ السّاداتِ یا اَللّهُ یا اَوَّلُ یا اَللّهُ یا اخِرُ یا اَللّهُ یا ظاهِرُ یاای خداای بزرگ بزرگانای خداای آغازای خداای انجامای خداای پیداای
اَللّهُ یا باطِنُ یا اَللّهُ یا فاخِرُ یا اَللّهُ یا قاهِرُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُای خداای ناپیداای خداای با فخرای خداای چیرهای خداای پروردگار منای خداای پروردگار من
یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا وَدُودُ یا اَللّهُ یا نُورُ یا اَللّهُ یا رافِعُ یا اَللّهُ یاای خداای پروردگار منای خداای دوستدارای خداای نورای خداای رفعت دهای خداای
مانِعُ یااَللّهُ یا دافِعُ یااَللّهُ یا فاتِحُ یااَللّهُ یانَفّاحُ (عُ) یااَللّهُ یاجَلیلُ یااَللّهُ باز دارندهای خداای جلو گیرندهای خداای گشایندهای خداای دمنده نسیم رحمتای خداای با جلالتای خدا
یا جَمیلُ یا اَللّهُ یا شَهیدُ یا اَللّهُ یا شاهِدُ یا اَللّهُ یا مُغیثُ یا اَللّهُ یاای زیباای خداای گواهای خداای شاهدای خداای فریاد رسای خداای
حَبیبُ یا اَللّهُ یا فاطِرُ یا اَللّهُ یا مُطَهِّرُ یا اَللّهُ یا مَلِکُ یا اَللّهُ یا مُقْتَدِرُ یا دوستای خداای خالقای خداای پاک کنندهای خداای پادشاهای خداای نیرومندای
اَللّهُ یا قابِضُ یا اَللّهُ یا باسِطُ یا اَللّهُ یا مِحیی یا اَللّهُ یا مُمیتُ یا اَللّهُ یا خداای گیرندهای خداای گسترندهای خداای زنده کنندهای خداای میرانندهای خداای
باعِثُ یا اَللّهُ یا وارِثُ یا اَللّهُ یا مُعطی یا اَللّهُ یا مُفْضِلُ یا اَللّهُ یا مُنْعِمُ برانگیزندهای خداای ارث برندهای خداای عطا کنندهای خداای فزون بخشای خداای نعمت بخش
یا اَللّهُ یا حَقُّ یا اَللّهُ یا مُبینُ یا اَللّهُ یا طَیِّبُ یا اَللّهُ یا مُحْسِنُ یا اَللّهُ یاای خداای بر حقای خداای آشکار کنندهای خداای پاکیزهای خداای نیکوکنندهای خداای
مُجْمِلُ یا اَللّهُ یا مُبْدِئُ یا اَللّهُ یا مُعیدُ یا اَللّهُ یا بارِئُ یا اَللّهُ یا بَدیعُ یا زیبا پرورای خداای آغازندهای خداای بازگردانندهای خداای پدید آرندهای خداای نو آفرینای
اَللّهُ یا هادی یا اَللّهُ یا کافی یا اَللّهُ یا شافی یا اَللّهُ یا عَلِیُّ یا اَللّهُ یا خداای راهنماای خداای کفایت کنندهای خداای شفابخشای خداای والا مرتبهای خداای
عَظیمُ یا اَللّهُ یا حَنّانُ یا اَللّهُ یا مَنّانُ یا اَللّهُ یا ذَاالْطَّوْلِ یا اَللّهُ یا بزرگای خداای بسیار مهربانای خداای بسیار بخشندهای خداای صاحب نعمتای خداای
مُتَعالی یا اَللّهُ یا عَدْلُ یا اَللّهُ یا ذَاالْمَعارِجِ یا اَللّهُ یا صادِقُ یا اَللّهُ یا برترای خداای دادگرای خداای دارای مراتب بلندای خداای راستگوای خداای
صَدُوقُ یا اَللّهُ یا دَیّانُ یا اَللّهُ یا باقی یا اَللّهُ یا واقی یا اَللّهُ یا راستی پیشهای خداای جزادهای خداای باقیای خداای نگهدارندهای خداای
ذَاالْجَلالِ یا اَللّهُ یا ذَاالاِْکْرامِ یا اَللّهُ یا مَحْمُودُ یا اَللّهُ یا مَعْبُودُ یا اَللّهُ یا صاحب جلالتای خداای صاحب بزرگواریای خداای پسندیدهای خداای معبودای خداای
صانِعُ یا اَللّهُ یا مُعینُ یا اَللّهُ یا مُکَوِّنُ یا اَللّهُ یا فَعّالُ یا اَللّهُ یا لَطیفُ یا سازندهای خداای یاورای خداای به وجود آرندهای خداای کننده هر کارای خداای با لطفای
اَللّهُ یاغَفُورُ یا اَللّهُ یا شَکُورُ یااَللّهُ یا نُورُ یااَللّهُ یا قَدیرُ (یمُ) یااَللّهُ یا رَبّاهُ خداای آمرزندهای خداای سپاس دارندهای خداای نورای خداای تواناای خداای پروردگار
یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُ یا اَللّهُ یا رَبّاهُای خدا
اَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ تَمُنَّ عَلَیَّ بِرِضاکَ وَ تَعْفُوَ عَنّی
از تو خواهم که درود فرستی بر محمد و آل محمد و به خشنودی خود بر من منت گذاری و به بردباریت از من
بِحِلْمِکَ وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ الطَّیِّبِ وَ مِنْ حَیْثُ بگذری و فراخ گردانی بر من از روزی حلال و پاکیزه ات و از جایی که
اَحْتَسِبُ وَ مِنْ حَیْثُ لا اَحْتَسِبُ فَاِنّی عَبْدُکَ لَیْسَ لی اَحَدٌ سِواکَ وَ لا گمان دارم و از جایی که گمان ندارم، زیرا من بنده توام و کسی را جز تو ندارم و نه هیچ کس است
اَحَدٌ اَسْئَلُهُ غَیْرُکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ ما شاَّءَ اللّهُ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ که از او در خواست کنم جز توای مهربانترین مهربانان، آنچه خدا خواهد نیرویی نیست جز به خدای والای بزرگ
پس به سجده میروی و میگویی:
یااَللّهُ یااَللّهُ یااَللّهُ یارَبُِّ یارَبُِّ یارَبُِّای خداای پروردگار من
یا مُنْزِلَ الْبَرَکاتِ بِکَ تُنْزَلُ کُلُّ حاجَهٍ اَسْئَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ فی مَخْزُونِای فرستنده برکات هر حاجتی به دست تو فرود آید از تو خواهم به هر نامی که در خزینه
الْغَیْبِ عِنْدَکَ وَ الاْسْماَّءِ الْمَشْهُوراتِ عِنْدَ کَالْمَکْتُوبَهِ عَلی سُرادِقِ غیب تو محفوظ است و نامهایی که پیش تو آشکار است آنها که بر سراپردههای
عَرْشِکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَقْبَلَ مِنّی شَهْرَ عرشت نوشته شده که درود فرستی بر محمد و آل محمد و از من بپذیری ماه
رَمَضانَ وَتَکْتُبَنی مِنَ الْوافِدینَ اِلی بَیْتِکَ الْحَرامِ وَ تَصْفَحَ لی عَنِ رمضان را و نامم را در زمره رفتگان به سوی خانه محترمت (کعبه) بنویسی و از گناهان بزرگم
الذُّنُوبِ الْعِظامِ وَتَسْتَخْرِجَ (لی) یا رَبِّ کُنُوزَکَ یا رَحْمنُ چشم پوشی کنی و گنجهای خود را برایم بیرون آوریای خدای بخشاینده
نهم: چهارده رکعت نماز کند بخواند در هر رکعتی حمد و آیه الکرسی و سه مرتبه قل هُوَ اللّه اَحَدٌ تا برای او باشد به هر رکعتی ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر که روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه.
دهم: شیخ در مصباح فرموده که در آخر شب غسل کن و بنشین در جای نماز خود تا طلوع فجر.